Halit Ziya Uşaklıgil, 1866’da İstanbul’da doğdu. Aslen Uşak kökenli, köklü bir aileye mensup olan Uşaklıgil, mahalle mektebinde başladığı eğitim
hayatını önce Fatih Rüştiyesinde, ailesi İzmir’e taşındıktan sonra da İzmir Rüştiyesinde sürdürdü. Burada Fransızca ve İtalyanca öğrendi. Fransız edebiyatını
yakından takip eden Halit Ziya Uşaklıgil, 1884 yılında İzmir’de arkadaşlarıyla “Nevruz” dergisini çıkarmaya başladı. İzmir’in ilk edebiyat dergisi olan bu dergide
Alfred de Musset, Victor Hugo gibi Fransız romantiklerinden nesir halinde şiir tercümeleri yayımladı.
Halit Ziya’nın ilk kitabı, Fransız edebiyat tarihi ile ilgili olarak yazdığı Garp’tan Şark’a Seyyale-i Edebiye: Fransa Edebiyatının Numune ve Tarihi, 1885’te basıldı. Bu kitap, Türkçede basılmış ilk Fransız edebiyat tarihi kitabı olma özelliği taşır.
İzmir Rüştiyesinden mezun olduktan sonra rüştiye öğretmeni unvanını aldı. Fransızca ve edebiyat öğretmenliğinin yanı sıra Osmanlı Bankası’nda da
çalıştı ve başkatipliğe kadar yükseldi. 1886’da, idadide birlikte çalıştığı arkadaşı Tevfik Nevzat ile birlikte “Hizmet” adlı bir gazete çıkardı. İlk eserlerinden Nemide (1889), Bir Ölünün Defteri (1889), Ferdi ve Şürekâsı (1894) bu gazetede tefrika edildi. 1885’te dizi olarak yayımlamaya başladığı Sefile adlı ilk romanı, ahlaka aykırı olduğu gerekçesi ile yasaklandığı için yarım kaldı ve kitap haline gelemedi.
Recaizade Mahmut Ekrem aracılığıyla Edebiyat-ı Cedide adlı edebiyat topluluğuna katılan Uşaklıgil, bu topluluğun en önemli isimlerinden birisi oldu.
1901’de kapatılıncaya kadar topluluğun çıkardığı “Servet-i Fünun” dergisinde yazılar, hikâyeler, romanlar yayımladı. 1897’de bu dergide tefrika ettiği Mai ve
Siyah ile topluluğun en önemli yazarlarından biri hâline geldi. En ünlü eserlerinden biri olan Aşk-ı Memnu’yu 1898-1900 yılları arasında tefrika etti. 1901
yılında kitap olarak basılan eser; dizi, tiyatro ve opera uyarlamalarıyla günümüze kadar popülerliğini korudu.
Roman, hikâye, anı ve oyun türünde çeşitli eserler veren Halit Ziya Uşaklıgil, 27 Mart 1945 yılında Yeşilköy’de öldü.
Başlıca Eserleri:
• Nemide (1889)
• Bir Ölünün Defteri (1889)
• Ferdi ve Şürekası (1894)
• Mai ve Siyah (1897)
• Aşk-ı Memnu (1901)
• Kırık Hayatlar (1901)
